Szkoła pracy cz. 2

Ten ideał dotychczasowy ustępuje coraz bardziej miejsca ideałowi nowemu, ideałowi szkoły przyszłości, a nowym ideałem wychowawczym jest dzielny pracownik t. j. człowiek, posiadający zamiłowanie do pracy i umiejący pracować. Obecna szkoła wychowuje, lub pragnie wychowywać ludzi myśli, szkoła przyszła będzie wychowywała ludzi czynu.

Przyczyn takiej ewolucji szukać należy w różnych procesach rozwojowych, odbywających się w społeczeństwach cywilizowanych. Sto lat temu szkoła ludowa stała zdała od życia i nie starała się wcale przygotowywać swych wychowańców do przyszłej pracy produkcyjnej. Syn chłopski szedł do szkoły celem nabycia pewnej kultury ogólnej, a głównie pewnych wiadomości z dziedziny religii, ale rolnictwa uczył się on jedynie od ojca, od sąsiadów, albo wreszcie z własnego doświadczenia. Dziś sprawy się skomplikowały. Rolnictwo stało się umiejętnością wielce złożoną, i nawet w skromnym zakresie gospodarstwa chłopskiego już tradycja nie wystarcza; słusznym więc jest żądanie, aby szkoła w granicach możliwości zaprawiała swych wychowańców do zajęć przyszłych, czyli, aby to była szkoła pracy.